Kajang, 8 Mac 2025 – Puasa bukan sekadar menahan lapar dan dahaga, tetapi merupakan jalan menuju ketakwaan dan penyucian jiwa. Itulah intipati utama yang disampaikan dalam Segmen Bicara Ramadan oleh Prof. Dato’ Dr. Muhammad Nur Manuty, Ketua Majlis Istisyari Wadah Pencerdasan Umat Malaysia (WADAH), yang diadakan selepas solat Maghrib berjemaah sempena Majlis Iftar Jama’iyy WADAH-ABIM-PKPIM dan Agensi Bersama Persatuan Saudara Baru Al-Kauthar.
Dalam sesi bicara yang penuh ilmiah ini, beliau mengupas maqasid as-siyam (tujuan utama ibadah puasa) serta konsep ketakwaan seperti yang dinyatakan dalam firman Allah:
“Wahai orang-orang yang beriman! Diwajibkan atas kamu berpuasa sebagaimana diwajibkan atas orang-orang sebelum kamu agar kamu bertakwa.” (Surah Al-Baqarah: 183)
Prof. Dato’ Dr. Muhammad Nur Manuty menjelaskan bahawa puasa adalah ibadah yang sangat istimewa kerana berbeza dengan ibadah lain seperti solat dan zakat yang boleh dilihat oleh manusia. Puasa adalah amalan yang tersembunyi dan hanya diketahui oleh Allah, sebagaimana disebut dalam hadis qudsi:
“Puasa itu milik-Ku dan Aku sendiri yang akan memberikan ganjarannya.”
Beliau turut mengutip pandangan Shah Waliullah Al-Dahlawi, seorang mujaddid dari benua India-Pakistan, yang menyatakan bahawa puasa adalah bentuk penghambaan tertinggi kerana ia melibatkan kesabaran dan pengorbanan yang tulus hanya kerana Allah.
Selain sebagai ibadah spiritual, puasa juga mengajar manusia tentang disiplin diri dan kesamarataan sosial. Beliau menyatakan bahawa dalam Islam, puasa tidak hanya berfungsi untuk mendekatkan diri kepada Allah, tetapi juga memberi pengalaman kepada individu tentang penderitaan orang miskin yang tidak mampu menikmati makanan setiap hari.
Beliau turut membandingkan konsep puasa dalam Islam dengan amalan berpuasa dalam agama lain seperti Hindu, Buddha, Kristian, dan Yahudi, yang masing-masing mempunyai pendekatan berbeza. Namun, dalam Islam, puasa bertujuan untuk membentuk karakter dan keperibadian Muslim sejati.
Prof. Dato’ Dr. Muhammad Nur Manuty juga mengingatkan hadirin bahawa berpuasa bukan sekadar menahan diri daripada makan dan minum, tetapi juga daripada afatul lisan (kebinasaan lidah). Beliau merujuk kepada Imam Al-Ghazali dalam Ihya’ Ulum al-Din, yang menyebut bahawa banyak orang yang berpuasa tetapi tidak mendapat apa-apa kecuali lapar dan dahaga kerana mereka masih melakukan dosa lisan seperti mengumpat, memfitnah, dan berbicara dengan nada kasar.
Beliau mengajak umat Islam untuk menghayati Ramadan sebagai bulan pembentukan jiwa dengan menjaga lidah, hati, dan tindakan agar benar-benar mencapai maqasid sebenar puasa, iaitu takwa kepada Allah.
Dalam bicaranya, beliau turut mengaitkan konsep puasa dengan Madani, yang menurutnya bukan hanya sebuah gagasan politik tetapi juga suatu bentuk pemahaman Islam yang menyeluruh. Beliau menekankan bahawa puasa adalah sebahagian daripada usaha membina masyarakat berakhlak tinggi, berasaskan ihsan, keseimbangan, dan kesejahteraan.
Beliau menjelaskan bahawa Islam tidak sekadar ibadah ritual di masjid, tetapi juga satu sistem yang menyeluruh merangkumi kehidupan bermasyarakat. Oleh itu, Ramadan harus menjadi medan untuk umat Islam memperbaiki hubungan sesama manusia dan mengukuhkan nilai-nilai ihsan dalam kehidupan seharian.
Mengakhiri bicara, Prof. Dato’ Dr. Muhammad Nur Manuty mengajak semua hadirin untuk menghayati Ramadan sebagai madrasah ruhani yang dapat membawa manusia lebih dekat kepada Allah dan mencapai nafsul mutmainnah (jiwa yang tenang dan tenteram).
Selepas sesi Bicara Ramadan, majlis diteruskan dengan solat Isyak berjemaah, solat sunat Tarawih berjemaah, serta jamuan moreh. Para hadirin kemudian bergerak ke Surau Ar-Raudhah, Seksyen 3 Bandar Baru Bangi bagi menghadiri program Malam Bina Iman dan Taqwa Ramadan (MABIT) sebagai kesinambungan pengisian ruhani di bulan yang penuh keberkatan ini.
Rakaman penuh Segmen Bicara Ramadhan boleh ditonton di paparan tertera.
Presiden WADAH Seru Pendekatan Maqasid Syariah Tangani Isu Pelarian PUTRAJAYA, 17 Jun 2025 – “Kalau kamu menolong saudaramu, pertolongan Allah tidak akan putus-putus,” demikian penegasan Dato’ Haji Ahmad Azam Ab Rahman, Presiden Wadah Pencerdasan Umat Malaysia (WADAH) dan Pesuruhjaya Suruhanjaya Tetap Bebas Hak Asasi Manusia (IPHRC-OIC), dalam pembentangannya sempena Muzakarah Isu Hak Asasi Manusia dari […]
WADAH Merakamkan Takziah atas Pemergian Ketua Majlis Istisyari WADAH (MIW), Prof. Dato’ Dr. Muhammad Nur Manuty KUALA LUMPUR, 26 Jun 2025 – Wadah Pencerdasan Umat Malaysia (WADAH) dengan penuh rasa hiba dan dukacita merakamkan ucapan takziah yang mendalam kepada seluruh keluarga Allahyarham Prof. Dato’ Dr. Muhammad Nur Manuty, Ketua Majlis Istisyari WADAH (MIW), yang telah […]
WADAH Pacu Kepimpinan MADANI Serantau: MSEALP 2025 Tampil Gagasan Bersama Asean KUALA LUMPUR, 22 Jun 2025 – “Kepelbagaian bukan satu beban, tetapi peluang dakwah yang besar,” demikian penegasan Dato’ Haji Ahmad Azam Ab Rahman, Presiden Wadah Pencerdasan Umat Malaysia (WADAH) dalam Program Kepimpinan Madani SEA (MSEALP) 2025 yang bersiaran secara eksklusif melalui TV AlHijrah, pagi […]
Presiden WADAH: Mansuh atau Kawal Veto, Dunia Tidak Lagi Percaya kepada PBB Kuala Lumpur, 8 Jun 2025 – Presiden Wadah Pencerdasan Umat Malaysia (WADAH), Dato’ Haji Ahmad Azam Ab Rahman menggesa pemansuhan atau reformasi menyeluruh terhadap kuasa veto yang dimiliki lima anggota tetap Majlis Keselamatan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu. Gesaan tersebut disuarakan beliau dalam rancangan Glob […]
